Câu chuyện từ những điển hình vượt khó vươn lên làm giàu tại tỉnh Phú Thọ cho thấy, khi nguồn vốn tín dụng vi mô được thiết kế phù hợp và đến đúng thời điểm, phụ nữ vùng cao hoàn toàn có thể phát triển sinh kế, nâng cao đời sống.
Sức bật từ tín dụng vi mô
Bà Phùng Thị Thu (48 tuổi, Liên Đồng, xã Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) vốn gắn bó với cây chè nhiều năm. Năm 2018, thông qua Hội Phụ nữ địa phương, bà vay 30 triệu đồng từ Tổ chức Tài chính vi mô TNHH MTV Tình Thương (TYM) để mở rộng sản xuất chè.
Khi chồng học được kỹ thuật nuôi giun quế, nhận thấy mô hình này chi phí đầu tư ban đầu không quá lớn, tận dụng được phụ phẩm nông nghiệp, đầu ra ổn định, bà mạnh dạn chuyển hướng. Từ năm 2019 đến nay, gia đình bà đều đặn vay 50 triệu đồng mỗi năm từ TYM để mở rộng khu nuôi, mua nguyên liệu và phát triển sản xuất. Mô hình giun quế không chỉ mang lại thu nhập chính, mà còn giúp gia đình tận dụng nguồn phân giun để trồng thêm cây ăn quả, tạo vòng khép kín hiệu quả.
Chia sẻ về trải nghiệm tiếp cận vốn, bà Thu cho biết: “Phụ nữ ở vùng tôi hầu hết quen làm nông, ít tính toán, nghe đến vay vốn lại ngại, sợ không biết trả sao. Tôi lúc đầu cũng lo như thế. Nhưng tham gia TYM, được hướng dẫn và hỗ trợ, tôi hiểu rằng nếu biết tính toán hợp lý, lấy ngắn nuôi dài, bán hàng xong để dành trả nợ thì không áp lực. Quan trọng là xoay vòng vốn và đầu tư đúng chỗ. Khi làm ra đồng lời, mình có động lực làm tiếp và vì thế không còn sợ nữa. Mỗi vòng vốn qua đi, mình lại trưởng thành và tự tin hơn.”
Bà Nguyễn Thị Hồng Nhung (51 tuổi, xóm Tranh, xã Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) đã có sẵn trang trại chăn nuôi gà quy mô 1.000 con trước khi biết đến TYM. Năm 2019, bà tiếp cận khoản vay 40 triệu đồng để mua thêm 2.000 con giống và cải tạo chuồng trại.
“Làm chăn nuôi chi phí lớn, phải xoay vốn thường xuyên. Tôi cần một nguồn vốn ổn định, thủ tục đơn giản. Vay TYM trả dần hàng tuần nên không áp lực”, bà Nhung chia sẻ.
Bà cho biết thêm, TYM là nguồn vốn bổ sung quan trọng, song song với các kênh vay khác, giúp bà chủ động nguồn lực khi cần nhập giống, mua thức ăn hoặc cải tạo chuồng trại. Sự đồng hành của cán bộ TYM, từ khâu hướng dẫn thủ tục đến việc nắm bắt nhu cầu vốn thực tế, đã giúp bà duy trì quy mô sản xuất ổn định, có thời điểm đạt hơn 5.000 con gà.
“Tôi mong muốn tiếp tục gắn bó lâu dài với TYM. Nếu mức vay cao hơn và thời hạn dài hơn sẽ rất phù hợp với những hộ chăn nuôi đã có nền tảng như gia đình tôi”, bà Nhung bày tỏ.
Phụ nữ miền núi sử dụng vốn vay có trách nhiệm
Bà Nguyễn Thị Minh Thương – Chủ tịch Hội đồng thành viên TYM cho biết: Hiện nay, TYM đang triển khai nhiều sản phẩm vay vốn tại khu vực miền núi với phương châm “thiết kế phù hợp – đồng hành bền bỉ – hỗ trợ toàn diện”. Danh mục gồm hơn 10 sản phẩm tín dụng đa dạng, được thiết kế linh hoạt theo mục đích sử dụng vốn, mô hình kinh tế, cũng như điều kiện và hoàn cảnh thực tế của khách hàng.
Các khoản vay có những đặc điểm nổi bật: Mức vay vừa phải, phù hợp quy mô kinh tế hộ gia đình; Thủ tục đơn giản, dễ tiếp cận, tính đến đặc thù vùng miền; Phương thức hoàn trả định kỳ theo tuần hoặc tháng, giúp khách hàng quản lý dòng tiền và chủ động trong chi tiêu; Đặc biệt, không yêu cầu tài sản thế chấp, qua đó giảm bớt rào cản tiếp cận vốn cho người nghèo. Nhờ vậy, ngay cả phụ nữ ở vùng sâu, vùng xa vẫn có thể tiếp cận nguồn vốn một cách thuận tiện và an toàn.
Bà Thương nhấn mạnh: “Hơn 33 năm đồng hành cùng phụ nữ trong hành trình phát triển kinh tế, chúng tôi nhận thấy phụ nữ – đặc biệt là phụ nữ miền núi – luôn sử dụng vốn rất có trách nhiệm, phát triển theo hướng ‘đi chậm mà bền’. Họ thường khởi đầu từ những mô hình nhỏ như chăn nuôi, trồng trọt, buôn bán hộ gia đình. Khi thu nhập dần ổn định, họ từng bước mở rộng quy mô, phù hợp với điều kiện thực tế và khả năng quản lý. Có khách hàng ban đầu chỉ vay vài trăm nghìn đồng cho hoạt động kinh doanh nhỏ, sau vài năm đã phát triển thành trang trại, có tích lũy, nuôi con ăn học, thậm chí tạo thêm việc làm cho người thân và hàng xóm. Nhiều chị em gắn bó với TYM hàng chục năm, trở thành điển hình sản xuất giỏi, lan tỏa tinh thần tự lực, tự cường.”
Đại diện TYM cũng chỉ rõ ba lý do phụ nữ miền núi có thể duy trì vay vốn lâu dài: 1. Nguồn vốn phù hợp, giải ngân đều đặn, kịp thời theo nhu cầu; 2. Sự đồng hành và hỗ trợ không chỉ về vốn mà còn về kiến thức, kỹ năng và niềm tin; 3. Khách hàng cảm thấy được tin tưởng, được trao quyền, được ghi nhận – từ đó hình thành động lực tự vươn lên vì bản thân và gia đình.
Chính sự gắn bó và tin tưởng lâu dài của khách hàng là minh chứng rõ nét cho tính hiệu quả và bền vững của tài chính vi mô mà TYM đang triển khai tại khu vực miền núi.
Thực tế từ các địa bàn như Phú Thọ đã cho thấy: khi tín dụng vi mô được thiết kế sát với điều kiện đặc thù từng địa phương, nó không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển bền vững, thu hẹp khoảng cách tiếp cận tài chính giữa các vùng miền mà còn trở thành công cụ hữu hiệu để đạt tới tài chính toàn diện. Qua đó, người dân “không bị bỏ lại phía sau” trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội và đặc biệt là đẩy lùi “tín dụng đen” – đúng với chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước.